واژهی اسکریپت (Script) میتواند به یکی از دو معنی متداول، یکی در دنیای وب و دیگری به صورت عمومی استفاده گردد. در ادامه با مفهوم و کاربرد اسکریپت در هر دو کاربرد آشنا خواهیم شد.
دنیای وب
اسکریپت در اصطلاح وب فارسی، به معنی یک نرمافزار تحت وب یا یک سایت اینترنتی است که میتواند روی هاست نصب و فعالسازی شود و برای کاربری خاص مورد استفاده قرار گیرد.
اسکریپتهای تحت وب با زبانهای متداول وب مانند php و ASP.NET یا Perl و Python توسعه یافتهاند و ممکن است متنباز یا رمزشده باشند. در هنگام استفاده از اسکریپتهای متنباز یا OpenSource، میتوانید بخشهای دلخواه آن را تغییر و توسعه دهید.
یک اسکریپت یا یک نرمافزار تحت وب اغلب شامل بخشهای مختلف شامل بخش اسکریپت سمت سرور، اسکریپتهای جاوااسکریپت، شیوهنامههای CSS، تصاویر، تنظیمات پایگاه داده و مستندات و آموزش است.
کاربرد کلی
کلمهی اسکریپت میتواند به معنی یک زبان برنامهنویسی یا قطعهی کدی به یک زبان برنامهنویسی باشد. برخی زبانهای برنامهنویسی به صورت کلی قابلیت تبدیل شدن به زبان ماشین را ندارند و برای اجرا میبایست مفسر آن روی سیستم مقصد نصب شده باشد.
از جملهی زبانهای برنامهنویسی اسکریپتی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- VBScript
- Javascript
- ActionScript
- Lua
- AutoIt
- NSIS
- Tcl
- Perl
- PHP
زبانهای برنامهنویسی اسکریپتی، بیشتر برای استفادههای خاص و مختصر که نیازمند تغییرات پیوسته هستند یا برای استفاده در کاربردهایی روی سیستمعاملهای مختلف بهکارگیری میشوند.
زبانهای اسکریپتنویسی همچنین ممکن است برای اضافه کردن قابلیت خودکارسازی فرآیندها در محیط نرمافزارهای تخصصی مانند Corel، فتوشاپ، محصولات آفیس و بسیاری نرمافزارهای بزرگ دیگر استفاده شوند. این گونه نرمافزارها علاوه بر اینکه امکان انجام طراحیهای دلخواه را به صورت گرافیکی فراهم میکنند، دارای بخشهایی برای نوشتن اسکریپت در جهت انجام خودکار عملیات با حجم زیاد یا دقت بالا یا به صورت مکانیزه هستند.
برای مثال تولید صفحات یک سررسید سالیانه، میتواند در نرمافزار InDesign در عرض چند ثانیه با اجرای یک اسکریپت از پیش آماده به انجام برسد.